Historia Karpacza

Pierwsze wzmianki o Karpaczu pochodzą z XV w. W miejscu współczesnego miasta istniało kilka niezależnych osad, których powstanie wiąże się z wydobyciem złota, kamieni półszlachetnych oraz rudy żelaza. Na potrzeby górnictwa i hutnictwa wycinano lasy, wytwarzano węgiel drzewny. Na powstałych polanach rozpoczął się wypas zwierząt. W dolinę Łomnicy ściągali ludzie zakładając osady i zagospodarowując podnóże Karkonoszy.

Wojna trzydziestoletnia (1618-1648), która przetoczyła się przez te tereny, wpłynęła na rozwój osadnictwa na obszarach wyżej położonych. Uciekający przed prześladowaniami Czesi zamieszkiwali trudniej dostępne, ale bezpieczniejsze tereny w górach. Powstały w ten sposób m.in. wsie: Przesieka, Karpacz Górny, Jagniątków, Budniki. Przybysze zajmowali się zielarstwem i wkrótce Karpacz stał się znanym ośrodkiem laborantów – jak ich nazywano. Okres prosperity zielarstwa przypadła na wiek XVIII – w Karpaczu działał wówczas cech laborantów, zrzeszający kilkudziesięciu mistrzów i wielu adeptów pobierających nauki. Rozwój oficjalnej medycyny przyczynił się do upadku zielarstwa – ostatni karkonoski laborant zmarł w Karpaczu w 1884 r.

Ważną datą w dziejach Karpacza jest rok 1681 r„ gdy na szczycie Śnieżki wzniesiono kaplicę św. Wawrzyńca. Kult świętego, męczennika i patrona poszukiwaczy skarbów, górników, hutników oraz opiekuna ubogich ściągnął rzesze wiernych. Z czasem ta turystyka pielgrzymkowa przyczyniła się do rozwoju miejscowości i powstania nowej infrastruktury służącej przyjezdnym. Powstawały trasy piesze i saneczkarskie, stare budy pasterskie zmieniane były w schroniska, budowano też nowe, uruchomiono kilka pensjonatów. Karpacz miał połączenie telegraficzne i pocztę. Wiele osób znalazło zatrudnienie jako przewodnicy górscy i tragarze lektyk. Najintensywniejszy rozwój turystyki miał miejsce na przełomie XIX i XX w., gdy doprowadzono linię kolejową z Jeleniej Góry. Przed I wojną światową do Karpacza przyjeżdżało rocznie nawet 20 tysięcy osób. Okres międzywojenny przyniósł dalszy rozwój miejscowości, która stała się popularną stacją sportów zimowych.

Od zakończenia II wojny światowej w PRL Karpacz uzyskał status uzdrowiska, prawa miejskie (1959 r.) i nieustająco jest ulubionym miejscem wypoczynku naszych rodaków, którzy tłumnie przybywają tu latem i zimą.