Większość skałek nosi własne, często oryginalne nazwy, wywodzące się z reguły od ich kształtu lub jakichś wydarzeń z nimi związanych. Najstarsze nazwy sięgają czasów średniowiecznych poszukiwaczy skarbów. Nazwy takie jak: Słup, Zamczysko, Koci Zamek, Paciorki, Końskie Łby są jednoznacznie zasugerowane kształtem. O dziwo, nie dotyczy to dwóch bodaj najpopularniejszych grup skałek, Słonecznika i Pielgrzymów, które w przeszłości nosiły wiele innych nazw niemieckich, czeskich i polskich. Przy czym Słonecznik kojarzył się bardziej jednoznacznie (między innymi Mittagstein, Poledni Kamen, Południowy Kamień, nie licząc wersji już zapomnianych), natomiast Pielgrzymy zwano: Dreisteine, Trzy Turnie, a we współczesnej literaturze czeskiej budzą skojarzenie z figurami szachowymi.

Kolejnym czynnikiem mającym istotny wpływ na kształt Karkonoszy jest klimat. Panują tu znacznie ostrzejsze warunki, niż wynikałoby to z wysokości tych gór. Karkonosze nie należą do gór zbyt wysokich, ale klimat tu panujący odpowiada właśnie europejskim górom wysokim, a nawet obszarom leżącym znacznie dalej na północy niż Polska. Wystarczy wspomnieć, ze jednia roczna,temperatura dla Śnieżki wynosi zaledwie 0,4°C, a dla Szrenicy 1.9°C, natomiast dla Karpacza lub Szklarskiej Poręby oscyluje Już wokół 6,0°C.

Roczna suma opadów na Śnieżce przekracza 1200 mm, na Szrenicy i Wielkim Szyszaku nawet 1400 mm. Jeżeli doda się do tego częste silne wiatry (nierzadko huraganowe), zjawiska fenowe (odpowiednik halnego w Tatrach), gwałtowne zmiany pogody – góry te mogą okazać się niebezpieczne dla nie przygotowanych wędrowców. Bardzo charakterystyczne dla Karkonoszy w okresie zimowym są osady w postaci szreni lub szadzi, pokrywające lodowymi igłami budynki, drzewa, a nawet źdźbła traw.

Karkonosze odgrywają istotną rolę w gospodarce wodnej tego rejonu Europy Środkowej.

Z ich zboczy spływa jeden z największych dopływów Odry – Bóbr, a jego zlewnia obejmuje poprzez lewobrzeżne dopływy prawie całe polskie Karkonosze. Jedynie niewielki fragment w rejonie Przełęczy Szklarskiej i Kocierzy należy do dorzecza i aby, biorącej zresztą początek pod Łabskim Szczytem, po czeskiej stronie. Do większych rzek i potoków odwadniających polskie Karkonosze należą w kolejności od wschodu: Złotna, Łomnica z Jedlicą oraz Kamienna z Wrzosówką i Podgórną. Głównym grzbietem Karkonoszy biegnie europejski dział wodny pomiędzy zlewiskami mórz Bałtyckiego i Północnego, a rozległe torfowiska, szczególnie na Równi pod Śnieżką, stanowią rezerwuar wody dla potoków należących do obu zlewisk.

Zasobne w wodę potoki i rzeki spływają stromymi, skalistymi dolinami, często po głazach, tworząc kaskady i wodospady w przełomowych dolinach. Do najwyższych i najpiękniejszych należą: wodospady Kamieńczyka, Szklarki i Podgórnej oraz ciąg kaskad zwany Wodospadami Łomniczki. Najpiękniejsze przełomowe doliny wycięły Kamieńczyk i Kamienna w rejonie Szklarskiej Poręby.

Cechą charakterystyczną cieków w Karkonoszach są znaczne wahania stanów wody i przepływów. Po wiosennych roztopach, a szczególnie po intensywnych deszczach, zdarzają się wystąpienia powodziowe, ale na terenie Karkonoszy na ogół nie są one groźne ze względu na szybki spływ wód, ostatnio nawet przyspieszony przez wylesienie zboczy. Powoduje to jednak zwiększone zagrożenie powodziami u ich podnóża i w dolnych rejonach zlewni.